Zofia (Maria Kościałkowska) jest pracownikiem naukowym. Przed jednym z wykładów poznaje tłumaczkę swoich prac, Elżbietę (Teresa Marczewska), którą zaprasza na swój wykład etyki. Okazuje się, że Elżbieta jest Żydówką z pochodzenia, a w czasie wojny, jako kilkuletnie dziecko, miała trafić do chrześcijańskiej rodziny. Tak się jednak nie stało, ponieważ potencjalni rodzice niespodziewanie zmienili zdanie. Jednym z tych rodziców była właśnie Zofia, która po latach dostaje szansę wyjaśnienia całej sytuacji.

W tłumie turystów zapełniających pokład transatlantyckiego statku znajduje się niemieckie małżeństwo, Walter i Liza. Oboje niewiele wiedzą o swej przeszłości, ale tworzą harmonijny związek. W jednym z portów, do których zawijają podczas rejsu, na statek wsiada kobieta, która przypomina Lizie kogoś, kogo poznała przed laty, służąc w kobiecych formacjach SS w Oświęcimiu. Falą wspomnień wraca do Lizy obozowa przeszłość, a wraz z nią pamięć o jednej z więźniarek, na której Liza wypróbowywała esesmańskie metody "wychowawcze". Ale Marta, bo tak nazywała się więźniarka, nie dała się złamać. Wydawało się, że zginęła..

Młody tenor, Adam Laszcz, zwycięzca konkursu śpiewaczego, przyjeżdża z Białegostoku do Warszawy w nadziei, że tu zrobi karierę. Ma na utrzymaniu żonę i kilkuletnią córeczkę. Dorabia lekcjami w szkole i koncertami na prowincji, ale marzy mu się angaż w stołecznej operze. Czekając na życiową szansę, gnieździ się z rodziną w ciasnym, wynajętym mieszkanku, dojeżdża do pracy starym "maluchem" i codziennie walczy o miejsce na rozkopanym parkingu z przeganiającym go stamtąd operatorem koparki. Niespodziewanie otrzymuje - w zastępstwie chorego kolegi - propozycję występu w transmitowanym przez telewizję koncercie sylwestrowym w Filharmonii Narodowej. Na próbach wypada świetnie, chwali go dyrektor, koledzy powoli przełamują niechęć do młodego prowincjusza...

Młoda bohaterka filmu - Elżbieta wyrosła w środowisku drobnomieszczańskiej prowincji. Buntuje się przeciwko atmosferze miasteczka, wydaje jej się, że romans z poetą, który przyjechał ze stolicy, pozwoli jej wyzwolić się. Będzie to jednak tylko epizod. Zapowiedź pewnych zmian w miasteczku i w psychice bohaterów, niesie dopiero pojawienie się w końcowych sekwencjach filmu młodych inżynierów, którzy przyjechali tu w związku z budową zakładów przemysłowych.

Ekranizacja cyklu opowiadań Zofii Nałkowskiej, opisującego losy ludzi, którzy przeżyli prześladowania hitlerowskie. Opowiadania relacjonują wydarzenia ze spokojem i powściągliwie. Materiały do cyklu Nałkowska zebrała, pracując w Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce.